शिव सहस्रनाम स्तोत्रम (लिङ्गपुराणान्तर्गत)
ॐ
ऋषय ऊचुः \-
कथं देवेन वै सूत देवदेवान्महेश्वरात .
सुदर्शनाख्यं वै लब्धं वक्तुमर्हसि विष्णुना .. १..
सूत उवाच \-
देवानामसुरेन्द्राणामभवच्च सुदारुणः .
सर्वेषामेव भूतानां विनाशकरणो महान .. २..
ते देवाः शक्तिमुशलैः सायकैर्नतपर्वभिः .
प्रभिद्यमानाः कुन्तैश्च दुद्रुवुर्भयविह्वलाः .. ३..
पराजितास्तदा देवा देवदेवेश्वरं हरिम .
प्रणेमुस्तं सुरेशानं शोकसंविग्नमानसाः .. ४..
तान समीश्याथ भगवान्देवदेवेश्वरो हरिः .
प्रणिपत्य स्थितान्देवानिदं वचनमब्रवीत .. ५..
वत्साः किमिति वै देवाश्च्युतालङ्कारविक्रमाः .
समागताः ससंतापा वक्तुमर्हथ सुव्रताः .. ६..
तस्य तद्वचनं श्रुत्वा तथाभूताः सुरोत्तमाः .
प्रणम्याहुर्यथावृत्तं देवदेवाय विष्णवे .. ७..
भगवन्देवदेवेश विष्णो जिष्णो जनार्दन .
दानवैः पीडिताः सर्वे वयं शरणमागताः .. ८..
त्वमेव देवदेवेश गतिर्नः पुरुषोत्तम .
त्वमेव परमात्मा हि त्वं पिता जगतामपि .. ९..
त्वमेव भर्ता हर्ता च भोक्ता दाता जनार्दन .
हन्तुमर्हसि तस्मात्त्वं दानवान्दानवार्दन .. १०..
दैत्याश्च वैष्णवैर्ब्राह्मै रौद्रैर्याम्यैः सुदारुणैः .
कौबेरैश्चैव सौम्यैश्च नैरृत्यैर्वारुणैर्दृढैः .. ११..
वायव्यैश्च तथाग्नेयैरैशानैर्वार्षिकैः शुभैः .
सौरै रौद्रैस्तथा भीमैः कम्पनैर्जृम्भणैर्दृढैः .. १२..
अवध्या वरलाभात्ते सर्वे वारिजलोचन .
सूर्यमण्डलसम्भूतं त्वदीयं चक्रमुद्यतम .. १३..
कुण्ठितं हि दधीचेन च्यावनेन जगद्गुरो .
दण्डं शार्ङ्गं तवास्त्रं च लब्धं दैत्यैः प्रसादतः ..१४..
पुरा जलन्धरं हन्तुं निर्मितं त्रिपुरारिणा .
रथाङ्गं सुशितं घोरं तेन तान हन्तुमर्हसि .. १५..
तस्मात्तेन निहन्तव्या नान्यैः शस्त्रशतैरपि .
ततो निशम्य तेषां वै वचनं वारिजेशणः .. १६..
वाचस्पतिमुखानाह स हरिश्चक्रभृत्स्वयम .
श्रीविष्णुरुवाच \-
भोभो देवा महादेवं सर्वैर्देवैः सनातनैः .. १७..
सम्प्राप्य साम्प्रतं सर्वं करिष्यामि दिवौकसाम .
देवा जलंधरं हन्तुं निर्मितं हि पुरारिणा .. १८..
लब्ध्वा रथाङ्गं तेनैव निहत्य च महासुरान .
सर्वान्धुन्धुमुखान्दैत्यानष्टषष्टिशतान्सुरान .. १९..
सबान्धवान्शणादेव युष्मान संतारयाम्यहम .
सूत उवाच \-
एवमुक्त्वा सुरश्रेष्ठान सुरश्रेष्ठमनुस्मरन .. २०..
सुरश्रेष्ठस्तदा श्रेष्ठं पूजयामास शङ्करम .
लिङ्गं स्थाप्य यथान्यायं हिमवच्छिखरे शुभे .. २१..
मेरुपर्वतसंकाशं निर्मितं विश्वकर्मणा .
त्वरिताख्येन रुद्रेण रौद्रेण च जनार्दनः .. २२..
स्नाप्य सम्पूज्य गन्धाद्यैर्ज्वालाकारं मनोरमम .
तुष्टाव च तदा रुद्रं सम्पूज्याग्नौ प्रणम्य च .. २३..
देवं नाम्नां सहस्रेण भवाद्येन यथाक्रमम .
पूजयामास च शिवं प्रणवाद्यं नमोन्तकम .. २४..
देवं नाम्नां सहस्रेण भवाद्येन महेश्वरम .
प्रतिनाम सपद्मेन पूजयामास शङ्करम .. २५..
अग्नौ च नामभिर्देवं भवाद्यैः समिदादिभिः .
स्वाहान्तैर्विधिवद्धुत्वा प्रत्येकमयुतं प्रभुम .. २६..
तुष्टाव च पुनः शम्भुं भवाद्यैर्भवमीश्वरम .
श्री विष्णुरुवाच \-
भवः शिवो हरो रुद्रः पुरुषः पद्मलोचनः .. २७..
अर्थितव्यः सदाचारः सर्वशम्भुर्महेश्वरः .
ईश्वरः स्थाणुरीशानः सहस्राशः सहस्रपात .. २८..
वरीयान वरदो वन्द्यः शङ्करः परमेश्वरः .
गङ्गाधरः शूलधरः परार्थैकप्रयोजनः .. २९..
सर्वघ्य़ः सर्वदेवादिगिरिधन्वा जटाधरः .
चन्द्रापीडश्चन्द्रमौलिर्विद्वान्विश्वामरेश्वरः .. ३०..
वेदान्तसारसन्दोहः कपाली नीललोहितः .
ध्यानाधारो.अपरिच्छेद्यो गौरीभर्ता गणेश्वरः .. ३१..
अष्टमूर्तिर्विश्वमूर्तिस्त्रिवर्गः स्वर्गसाधनः .
घ्य़ानगम्यो दृढप्रघ्य़ो देवदेवस्त्रिलोचनः .. ३२..
वामदेवो महादेवः पाण्डुः परिदृढो दृढः .
विश्वरूपो विरूपाक्शो वागीशः शुचिरन्तरः .. ३३..
सर्वप्रणयसंवादीवृषाङ्को वृषवाहनः .
ईशः पिनाकी खट्वाङ्गी चित्रवेषश्चिरन्तनः .. ३४..
तमोहरो महायोगी गोप्ता ब्रह्माङ्गहृज्जटी .
कालकालः कृत्तिवासाः सुभगः प्रणवात्मकः .. ३५..
उन्मत्तवेषश्चक्शुष्योदुर्वासाः स्मरशासनः .
दृढायुधः स्कन्दगुरुः परमेष्ठी परायणः .. ३६..
अनादिमध्यनिधनो गिरिशो गिरिबान्धवः .
कुबेरबन्धुः श्रीकण्ठो लोकवर्णोत्तमोत्तमः .. ३७..
सामान्यदेवः कोदण्डी नीलकण्ठः परश्वधी .
विशालाक्शो मृगव्याधः सुरेशः सूर्यतापनः .. ३८..
धर्मकर्माक्शमः क्शेत्रं भगवान भगनेत्रभित .
उग्रः पशुपतिस्तार्क्श्यप्रियभक्तः प्रियंवदः .. ३९..
दाता दयाकरो दक्शः कपर्दी कामशासनः .
श्मशाननिलयः सूक्श्मः श्मशानस्थो महेश्वरः .. ४०..
लोककर्ता भूतपतिर्महाकर्ता महौषधी .
उत्तरो गोपतिर्गोप्ता घ्य़ानगम्यः पुरातनः .. ४१..
नीतिः सुनीतिः शुद्धात्मा सोमसोमरतः सुखी .
सोमपो.अमृतपः सोमो महानीतिर्महामतिः .. ४२..
अजातशत्रुरालोकः सम्भाव्यो हव्यवाहनः .
लोककारो वेदकारः सूत्रकारः सनातनः .. ४३..
महर्षिः कपिलाचार्यो विश्वदीप्तिस्त्रिलोचनः .
पिनाकपाणिभूदेवः स्वस्तिदः स्वस्तिकृत्सदा .. ४४..
त्रिधामा सौभगः शर्वः सर्वघ्य़ः सर्वगोचरः .
ब्रह्मधृग्विश्वसृक्स्वर्गः कर्णिकारः प्रियः कविः .. ४५..
शाखो विशाखो गोशाखः शिवोनैकः क्रतुः समः .
गङ्गाप्लवोदको भावः सकलस्थपतिस्थिरः .. ४६..
विजितात्मा विधेयात्मा भूतवाहनसारथिः .
सगणो गणकार्यश्च सुकीर्तिश्छिन्नसंशयः .. ४७..
कामदेवः कामपालो भस्मोद्धूलितविग्रः .
भस्मप्रियो भस्मशायी कामी कान्तः कृतागमः .. ४८..
समायुक्तो निवृत्तात्मा धर्मयुक्तः सदाशिवः .
चतुर्मुखश्चतुर्बाहुर्दुरावासो दुरासदः .. ४९..
दुर्गमो दुर्लभो दुर्गः सर्वायुधविशारदः .
अध्यात्मयोगनिलयः सुतन्तुस्तन्तुवर्धनः .. ५०..
शुभाङ्गो लोकसारङ्गो जगदीशो.अमृताशनः .
भस्मशुद्धिकरो मेरुरोजस्वी शुद्धविग्रहः .. ५१..
हिरण्यरेतास्तरणिर्मरीचिर्महिमालयः .
महाह्रदो महागर्भः सिद्धवृन्दारवन्दितः .. ५२..
व्याघ्रचर्मधरो व्याली महाभूतो महानिधिः .
अमृताङ्गो.अमृतवपुः पञ्चयघ्य़ः प्रभञ्जनः .. ५३..
पञ्चविंशतितत्त्वघ्य़ः पारिजातः परावरः .
सुलभः सुव्रतः शूरो वाङ्मयैकनिधिर्निधिः .. ५४..
वर्णाश्रमगुरुर्वर्णी शत्रुजिच्छत्रुतापनः .
आश्रमः क्शपणः क्शामो घ्य़ानवानचलाचलः .. ५५..
प्रमाणभूतो दुर्घ्य़ेयः सुपर्णो वायुवाहनः .
धनुर्धरो धनुर्वेदो गुणराशिर्गुणाकरः .. ५६..
अनन्तदृष्टिरानन्दो दण्डो दमयिता दमः .
अभिवाद्यो महाचार्यो विश्वकर्मा विशारदः .. ५७..
वीतरागो विनीतात्मा तपस्वी भूतभावनः .
उन्मत्तवेषः प्रच्छन्नो जितकामो जितप्रियः .. ५८..
कल्याणप्रकृतिः कल्पः सर्वलोकप्रजापतिः .
तपस्वी तारको धीमान प्रधानप्रभुरव्ययः .. ५९..
लोकपालो.अन्तर्हितात्मा कल्यादिः कमलेक्शणः .
वेदशास्त्रार्थतत्त्वघ्य़ो नियमो नियमाश्रयः .. ६०..
चन्द्रः सूर्यः शनिः केतुर्विरामो विद्रुमच्छविः .
भक्तिगम्यः परं ब्रह्म मृगबाणार्पणो.अनघः .. ६१..
अद्रिराजालयः कान्तः परमात्मा जगद्गुरुः .
सर्वकर्माचलस्त्वष्टा माङ्गल्यो मङ्गलावृतः .. ६२..
महातपा दीर्घतपाः स्थविष्ठः स्थविरो ध्रुवः .
अहः संवत्सरो व्याप्तिः प्रमाणं परमं तपः .. ६३..
संवत्सरकरो मन्त्रः प्रत्ययः सर्वदर्शनः .
अजः सर्वेश्वरः स्निग्धो महारेता महाबलः .. ६४..
योगी योग्यो महारेताः सिद्धः सर्वादिरग्निदः .
वसुर्वसुमनाः सत्यः सर्वपापहरो हरः .. ६५..
अमृतः शाश्वतः शान्तो बाणहस्तः प्रतापवान .
कमण्डलुधरो धन्वी वेदाङ्गो वेदविन्मुनिः .. ६६..
भ्राजिष्णुर्भोजनं भोक्ता लोकनेता दुराधरः .
अतीन्द्रियो महामायः सर्वावासश्चतुष्पथः .. ६७..
कालयोगी महानादो महोत्साहो महाबलः .
महाबुद्धिर्महावीर्यो भूतचारी पुरन्दरः .. ६८..
निशाचरः प्रेतचारी महाशक्तिर्महाद्युतिः .
अनिर्देश्यवपुः श्रीमान्सर्वहार्यमितो गतिः .. ६९..
बहुश्रुतो बहुमयो नियतात्मा भवोद्भवः .
ओजस्तेजो द्युतिकरो नर्तकः सर्वकामकः .. ७०..
नृत्यप्रियो नृत्यनृत्यः प्रकाशात्मा प्रतापनः .
बुद्धः स्पष्टाक्शरो मन्त्रः सन्मानः सारसम्प्लवः .. ७१..
युगादिकृद्युगावर्तो गम्भीरो वृषवाहनः .
इष्टो विशिष्टः शिष्टेष्टः शरभः शरभो धनुः .. ७२..
अपांनिधिरधिष्ठानं विजयो जयकालवित .
प्रतिष्ठितः प्रमाणघ्य़ो हिरण्यकवचो हरिः .. ७३..
विरोचनः सुरगणो विद्येशो विबुधाश्रयः .
बालरूपो बलोन्माथी विवर्तो गहनो गुरुः .. ७४..
करणं कारणं कर्ता सर्वबन्धविमोचनः .
विद्वत्तमो वीतभयो विश्वभर्ता निशाकरः .. ७५..
व्यवसायो व्यवस्थानः स्थानदो जगदादिजः .
दुन्दुभो ललितो विश्वो भवात्मात्मनिसंस्थितः .. ७६..
वीरेश्वरो वीरभद्रो वीरहा वीरभृद्विराट .
वीरचूडामणिर्वेत्ता तीव्रनादो नदीधरः .. ७७..
आघ्य़ाधारस्त्रिशूली च शिपिविष्टः शिवालयः .
वालखिल्यो महाचापस्तिग्मांशुर्निधिरव्ययः .. ७८..
अभिरामः सुशरणः सुब्रह्मण्यः सुधापतिः .
मघवान्कौशिको गोमान विश्रामः सर्वशासनः .. ७९..
ललाटाक्शो विश्वदेहः सारः संसारचक्रभृत .
अमोघदण्डी मध्यस्थो हिरण्यो ब्रह्मवर्चसी .. ८०..
परमार्थः परमयः शम्बरो व्याघ्रको.अनलः .
रुचिर्वररुचिर्वन्द्यो वाचस्पतिरहर्पतिः .. ८१..
रविर्विरोचनः स्कन्धः शास्ता वैवस्वतो जनः .
युक्तिरुन्नतकीर्तिश्च शान्तरागः पराजयः .. ८२..
कैलासपतिकामारिः सविता रविलोचनः .
विद्वत्तमो वीतभयो विश्वहर्ता.अनिवारितः .. ८३..
नित्यो नियतकल्याणः पुण्यश्रवणकीर्तनः .
दूरश्रवा विश्वसहो ध्येयो दुःस्वप्ननाशनः .. ८४..
उत्तारको दुष्कृतिहा दुर्धर्षो दुःसहो.अभयः .
अनादिर्भूर्भुवो लक्श्मीः किरीटित्रिदशाधिपः .. ८५..
विश्वगोप्ता विश्वभर्ता सुधीरो रुचिराङ्गदः .
जननो जनजन्मादिः प्रीतिमान्नीतिमान्नयः .. ८६..
विशिष्टः काश्यपो भानुर्भीमो भीमपराक्रमः .
प्रणवः सप्तधाचारो महाकायो महाधनुः .. ८७..
जन्माधिपो महादेवः सकलागमपारगः .
तत्त्वातत्त्वविवेकात्मा विभूष्णुर्भूतिभूषणः .. ८८..
ऋषिर्ब्राह्मणविज्जिष्णुर्जन्ममृत्युजरातिगः .
यघ्य़ो यघ्य़पतिर्यज्वा यघ्य़ान्तो.अमोघविक्रमः .. ८९..
महेन्द्रो दुर्भरः सेनी यघ्य़ाङ्गो यघ्य़वाहनः .
पञ्चब्रह्मसमुत्पत्तिर्विश्वेशो विमलोदयः .. ९०..
आत्मयोनिरनाद्यन्तो षड्विंशत्सप्तलोकधृक .
गायत्रीवल्लभः प्रांशुर्विश्वावासः प्रभाकरः .. ९१..
शिशुर्गिरिरतः सम्राट सुषेणः सुरशत्रुहा .
अमोघो.अरिष्टमथनो मुकुन्दो विगतज्वरः .. ९२..
स्वयंज्योतिरनुज्योतिरात्मज्योतिरचञ्चलः .
पिङ्गलः कपिलश्मश्रुः शास्त्रनेत्रस्त्रयीतनुः .. ९३..
घ्य़ानस्कन्धो महाघ्य़ानी निरुत्पत्तिरुपप्लवः .
भगो विवस्वानादित्यो योगाचार्यो बृहस्पतिः .. ९४..
उदारकीर्तिरुद्योगी सद्योगीसदसन्मयः .
नक्शत्रमाली राकेशः साधिष्ठानः षडाश्रयः .. ९५..
पवित्रपाणिः पापारिर्मणिपूरो मनोगतिः .
हृत्पुण्डरीकमासीनः शुक्लः शान्तो वृषाकपिः .. ९६..
विष्णुर्ग्रहपतिः कृष्णः समर्थो.अनर्थनाशनः .
अधर्मशत्रुरक्शय्यः पुरुहूतः पुरुष्टुतः .. ९७..
ब्रह्मगर्भो बृहद्गर्भो धर्मधेनुर्धनागमः .
जगद्धितैषिसुगतः कुमारः कुशलागमः .. ९८..
हिरण्यवर्णो ज्योतिष्मान्नानाभूतधरो ध्वनिः .
अरोगो नियमाध्यक्शो विश्वामित्रो द्विजोत्तमः .. ९९..
बृहज्योतिः सुधामा च महाज्योतिरनुत्तमः .
मातामहो मातरिश्वा नभस्वान्नागहारधृक .. १००..
पुलस्त्यः पुलहो.अगस्त्यो जातूकर्ण्यः पराशरः .
निरावरणधर्मघ्य़ो विरिञ्चो विष्टरश्रवाः .. १०१..
आत्मभूरनिरुद्धो.अत्रि घ्य़ानमूर्तिर्महायशाः .
लोकचूडामणिर्वीरश्चण्डसत्यपराक्रमः .. १०२..
व्यालकल्पो महाकल्पो महावृक्शः कलाधरः .
अलंकरिष्णुस्त्वचलो रोचिष्णुर्विक्रमोत्तमः .. १०३..
आशुशब्दपतिर्वेगी प्लवनः शिखिसारथिः .
असंसृष्टो.अतिथिः शक्रः प्रमाथी पापनाशनः .. १०४..
वसुश्रवाः कव्यवाहः प्रतप्तो विश्वभोजनः .
जर्यो जराधिशमनो लोहितश्च तनूनपात .. १०५..
पृषदश्वो नभोयोनिः सुप्रतीकस्तमिस्रहा .
निदाघस्तपनो मेघः पक्शः परपुरञ्जयः .. १०६..
मुखानिलः सुनिष्पन्नः सुरभिः शिशिरात्मकः .
वसन्तो माधवो ग्रीष्मो नभस्यो बीजवाहनः .. १०७..
अङ्गिरामुनिरात्रेयो विमलो विश्ववाहनः .
पावनः पुरुजिच्छक्रस्त्रिविद्यो नरवाहनः .. १०८..
मनो बुद्धिरहंकारः क्शेत्रघ्य़ः क्शेत्रपालकः .
तेजोनिधिर्घ्य़ाननिधिर्विपाको विघ्नकारकः .. १०९..
अधरो.अनुत्तरोघ्य़ेयो ज्येष्ठो निःश्रेयसालयः .
शैलो नगस्तनुर्दोहो दानवारिररिन्दमः .. ११०..
चारुधीर्जनकश्चारु विशल्यो लोकशल्यकृत .
चतुर्वेदश्चतुर्भावश्चतुरश्चतुरप्रियः .. १११..
आम्नायो.अथ समाम्नायस्तीर्थदेवशिवालयः .
बहुरूपो महारूपः सर्वरूपश्चराचरः .. ११२..
न्यायनिर्वाहको न्यायो न्यायगम्यो निरञ्जनः .
सहस्रमूर्धा देवेन्द्रः सर्वशस्त्रप्रभञ्जनः .. ११३..
मुण्डो विरूपो विकृतो दण्डी दान्तो गुणोत्तमः .
पिङ्गलाक्शो.अथ हर्यक्शो नीलग्रीवो निरामयः .. ११४..
सहस्रबाहुः सर्वेशः शरण्यः सर्वलोकभृत .
पद्मासनः परंज्योतिः परावरफलप्रदः .. ११५..
पद्मगर्भो महागर्भो विश्वगर्भो विचक्शणः .
परावरघ्य़ो बीजेशः सुमुखः सुमहास्वनः .. ११६..
देवासुरगुरुर्देवो देवासुरनमस्कृतः .
देवासुरमहामात्रो देवासुरमहाश्रयः .. ११७..
देवादिदेवो देवर्षिर्देवासुरवरप्रदः .
देवासुरेश्वरो दिव्यो देवासुरमहेश्वरः .. ११८..
सर्वदेवमयो.अचिन्त्यो देवतात्मात्मसम्भवः .
ईड्यो.अनीशः सुरव्याघ्रो देवसिंहो दिवाकरः .. ११९..
विबुधाग्रवरश्रेष्ठः सर्वदेवोत्तमोत्तमः .
शिवघ्य़ानरतः श्रीमान शिखिश्रीपर्वतप्रियः .. १२०..
जयस्तम्भो विशिष्टम्भो नरसिंहनिपातनः .
ब्रह्मचारी लोकचारी धर्मचारी धनाधिपः .. १२१..
नन्दी नन्दीश्वरो नग्नो नग्नव्रतधरः शुचिः .
लिङ्गाध्यक्शः सुराध्यक्शो युगाध्यक्शो युगावहः .. १२२..
स्ववशः सवशः स्वर्गः स्वरः स्वरमयः स्वनः .
बीजाध्यक्शो बीजकर्ता धनकृद्धर्मवर्धनः .. १२३..
दम्भो.अदम्भो महादम्भः सर्वभूतमहेश्वरः .
श्मशाननिलयस्तिष्यः सेतुरप्रतिमाकृतिः .. १२४..
लोकोत्तरस्फुटालोकस्त्र्यम्बको नागभूषणः .
अन्धकारिर्मखद्वेषी विष्णुकन्धरपातनः .. १२५..
वीतदोषो.अक्शयगुणो दक्शारिः पूषदन्तहृत .
धूर्जटिः खण्डपरशुः सकलो निष्कलो.अनघः .. १२६..
आधारः सकलाधारः पाण्डुराभो मृडो नटः .
पूर्णः पूरयिता पुण्यः सुकुमारः सुलोचनः .. १२७..
सामगेयः प्रियकरः पुण्यकीर्तिरनामयः .
मनोजवस्तीर्थकरो जटिलो जीवितेश्वरः .. १२८..
जीवितान्तकरो नित्यो वसुरेता वसुप्रियः .
सद्गतिः सत्कृतिः सक्तः कालकण्ठः कलाधरः .. १२९..
मानी मान्यो महाकालः सद्भूतिः सत्परायणः .
चन्द्रसञ्जीवनः शास्ता लोकगूढो.अमराधिपः .. १३०..
लोकबन्धुर्लोकनाथः कृतघ्य़ः कृतिभूषणः .
अनपाय्यक्शरः कान्तः सर्वशास्त्रभृतां वरः .. १३१..
तेजोमयो द्युतिधरो लोकमायो.अग्रणीरणुः .
शुचिस्मितः प्रसन्नात्मा दुर्जयो दुरतिक्रमः .. १३२..
ज्योतिर्मयो निराकारो जगन्नाथो जलेश्वरः .
तुम्बवीणी महाकायो विशोकः शोकनाशनः .. १३३..
त्रिलोकात्मा त्रिलोकेशः शुद्धः शुद्धिरथाक्शजः .
अव्यक्तलक्शणो.अव्यक्तो व्यक्ताव्यक्तो विशाम्पतिः .. १३४..
वरशीलो वरतुलो मानो मानधनो मयः .
ब्रह्मा विष्णुः प्रजापालो हंसो हंसगतिर्यमः .. १३५..
वेधा धाता विधाता च अत्ता हर्ता चतुर्मुखः .
कैलासशिखरावासी सर्वावासी सतां गतिः .. १३६..
हिरण्यगर्भो हरिणः पुरुषः पूर्वजः पिता .
भूतालयो भूतपतिर्भूतिदो भुवनेश्वरः .. १३७..
संयोगी योगविद्ब्रह्मा ब्रह्मण्यो ब्राह्मणप्रियः .
देवप्रियो देवनाथो देवघ्य़ो देवचिन्तकः .. १३८..
विषमाक्शः कलाध्यक्शो वृषाङ्को वृषवर्धनः .
निर्मदो निरहंकारो निर्मोहो निरुपद्रवः .. १३९..
दर्पहा दर्पितो दृप्तः सर्वर्तुपरिवर्तकः .
सप्तजिह्वः सहस्रार्चिः स्निग्धः प्रकृतिदक्शिणः .. १४०..
भूतभव्यभवन्नाथः प्रभवो भ्रान्तिनाशनः .
अर्थो.अनर्थो महाकोशः परकार्यैकपण्डितः .. १४१..
निष्कण्टकः कृतानन्दो निर्व्याजो व्याजमर्दनः .
सत्त्ववान्सात्त्विकः सत्यकीर्तिस्तम्भकृतागमः .. १४२..
अकम्पितो गुणग्राही नैकात्मा नैककर्मकृत .
सुप्रीतः सुमुखः सूक्श्मः सुकरो दक्शिणो.अनलः .. १४३..
स्कन्धः स्कन्धधरो धुर्यः प्रकटः प्रीतिवर्धनः .
अपराजितः सर्वसहो विदग्धः सर्ववाहनः .. १४४..
अधृतः स्वधृतः साध्यः पूर्तमूर्तिर्यशोधरः .
वराहशृङ्गधृग्वायुर्बलवानेकनायकः .. १४५..
श्रुतिप्रकाशः श्रुतिमानेकबन्धुरनेकधृक .
श्रीवल्लभशिवारम्भः शान्तभद्रः समञ्जसः .. १४६..
भूशयो भूतिकृद्भूतिर्भूषणो भूतवाहनः .
अकायो भक्तकायस्थः कालघ्य़ानी कलावपुः .. १४७..
सत्यव्रतमहात्यागी निष्ठाशान्तिपरायणः .
परार्थवृत्तिर्वरदो विविक्तः श्रुतिसागरः .. १४८..
अनिर्विण्णो गुणग्राही कलङ्काङ्कः कलङ्कहा .
स्वभावरुद्रो मध्यस्थः शत्रुघ्नो मध्यनाशकः .. १४९..
शिखण्डी कवची शूली चण्डी मुण्डी च कुण्डली .
मेखली कवची खड्गी मायी संसारसारथिः .. १५०..
अमृत्युः सर्वदृक सिंहस्तेजोराशिर्महामणिः .
असंख्येयो.अप्रमेयात्मा वीर्यवान्कार्यकोविदः .. १५१..
वेद्यो वेदार्थविद्गोप्ता सर्वाचारो मुनीश्वरः .
अनुत्तमो दुराधर्षो मधुरः प्रियदर्शनः .. १५२..
सुरेशः शरणं सर्वः शब्दब्रह्मसतां गतिः .
कालभक्शः कलङ्कारिः कङ्कणीकृतवासुकिः .. १५३..
महेष्वासो महीभर्ता निष्कलङ्को विशृङ्खलः .
द्युमणिस्तरणिर्धन्यः सिद्धिदः सिद्धिसाधनः .. १५४..
निवृत्तः संवृतः शिल्पो व्यूढोरस्को महाभुजः .
एकज्योतिर्निरातङ्को नरो नारायणप्रियः .. १५५..
निर्लेपो निष्प्रपञ्चात्मा निर्व्यग्रो व्यग्रनाशनः .
स्तव्यस्तवप्रियः स्तोता व्यासमूर्तिरनाकुलः .. १५६..
निरवद्यपदोपायो विद्याराशिरविक्रमः .
प्रशान्तबुद्धिरक्शुद्रः क्शुद्रहा नित्यसुन्दरः .. १५७..
धैर्याग्र्यधुर्यो धात्रीशः शाकल्यः शर्वरीपतिः .
परमार्थगुरुर्दृष्टिर्गुरुराश्रितवत्सलः .. १५८..
रसो रसघ्य़ः सर्वघ्य़ः सर्वसत्त्वावलम्बनः .
सूत उवाच \-
एवं नाम्नां सहस्रेण तुष्टाव वृषभध्वजम .. १५९..
स्नापयामास च विभुः पूजयामास पङ्कजैः .
परीक्शार्थं हरेः पूजाकमलेषु महेश्वरः .. १६०..
गोपयामासकमलं तदैकं भुवनेश्वरः .
हृतपुष्पो हरिस्तत्र किमिदं त्वभ्यचिन्तयन .. १६१..
घ्य़ात्वा स्वनेत्रमुद्धृत्य सर्वसत्त्वावलम्बनम .
पूजयामास भावेन नाम्ना तेन जगद्गुरुम .. १६२..
ततस्तत्र विभुर्दृष्ट्वा तथाभूतं हरो हरिम .
तस्मादवतताराशु मण्डलात्पावकस्य च .. १६३..
कोटिभास्करसंकाशं जटामुकुटमण्डितम .
ज्वालामालावृतं दिव्यं तीक्श्णदंष्ट्रं भयङ्करम .. १६४..
शूलटङ्कगदाचक्रकुन्तपाशधरं हरम .
वरदाभयहस्तं च दीपिचर्मोत्तरीयकम .. १६५..
इत्थम्भूतं तदा दृष्ट्वा भवं भस्मविभूषितम .
हृष्टो नमश्चकाराशु देवदेवं जनार्दनः .. १६६..
दुद्रुवुस्तं परिक्रम्य सेन्द्रा देवास्त्रिलोचनम .
चचाल ब्रह्मभुवनं चकम्पे च वसुन्धरा .. १६७..
ददाह तेजस्तच्छम्भोः प्रान्तं वै शतयोजनम .
अधस्ताच्चोर्ध्वतश्चैव हाहेत्यकृत भूतले .. १६८..
तदा प्राह महादेवः प्रहसन्निव शङ्करः .
सम्प्रेक्श्य प्रणयाद्विष्णुं कृताञ्जलिपुटं स्थितम .. १६९..
घ्य़ातं मयेदमधुना देवकार्यं जनार्दन .
सुदर्शनाख्यं चक्रं च ददामि तव शोभनम .. १७०..
यद्रूपं भवता दृष्टं सर्वलोकभयङ्करम .
हिताय तव यत्नेन तव भावाय सुव्रत .. १७१..
शान्तं रणाजिरे विष्णो देवानां दुःखसाधनम .
शान्तस्य चास्त्रं शान्तं स्याच्छान्तेनास्त्रेण किं फलम ..१७२..
शान्तस्य समरे चास्त्रं शान्तिरेव तपस्विनाम .
योद्धुः शान्त्या बलच्छेदः परस्य बलवृद्धिदः .. १७३..
देवैरशान्तैर्यद्रूपं मदीयं भावयाव्ययम .
किमायुधेन कार्यं वै योद्धुं देवारिसूदन .. १७४..
क्शमा युधि न कार्यं वै योद्धुं देवारिसूदन .
अनागते व्यतीते च दौर्बल्ये स्वजनोत्करे .. १७५..
अकालिके त्वधर्मे च अनर्थेवारिसूदन .
एवमुक्त्वा ददौ चक्रं सूर्यायुतसमप्रभम .. १७६..
नेत्रं च नेता जगतां प्रभुर्वै पद्मसन्निभम .
तदाप्रभृति तं प्राहुः पद्माक्शमिति सुव्रतम .. १७७..
दत्त्वैनं नयनं चक्रं विष्णवे नीललोहितः .
पस्पर्श च कराभ्यां वै सुशुभाभ्यामुवाच ह .. १७८..
वरदोहं वरश्रेष्ठ वरान्वरय चेप्सितान .
भक्त्या वशीकृतो नूनं त्वयाहं पुरुषोत्तम .. १७९..
इत्युक्तो देवदेवेन देवदेवं प्रणम्य तम .
त्वयि भक्तिर्महादेव प्रसीद वरमुत्तमम .. १८०..
नान्यमिच्छामि भक्तानामार्तयो नास्ति यत्प्रभो .
तच्छ्रुत्वा वचनं तस्य दयावान सुतरां भवः .. १८१..
पस्पर्श च ददौ तस्मै श्रद्धां शीतांशुभूषणः .
प्राह चैवं महादेवः परमात्मानमच्युतम .. १८२..
मयि भक्तश्च वन्द्यश्च पूज्यश्चैव सुरासुरैः .
भविष्यति न संदेहो मत्प्रसादात्सुरोत्तम .. १८३..
यदा सती दक्शपुत्री विनिन्द्येव सुलोचना .
मातरं पितरं दक्शं भविष्यति सुरेश्वरी .. १८४..
दिव्या हैमवती विष्णो तदा त्वमपि सुव्रत .
भगिनीं तव कल्याणीं देवीं हैमवतीमुमाम .. १८५..
नियोगाद्ब्रह्मणः साध्वीं प्रदास्यसि ममैव ताम .
मत्सम्बन्धी च लोकानां मध्ये पूज्यो भविष्यसि .. १८६..
मां दिव्येन च भावेन तदा प्रभृति शङ्करम .
द्रक्श्यसे च प्रसन्नेन मित्रभूतमिवात्मना .. १८७..
इत्युक्त्वान्तर्दधे रुद्रो भगवान्नीललोहितः .
जनार्दनोपि भगवान्देवानामपि सन्निधौ .. १८८..
अयाचत महादेवं ब्रह्माणं मुनिभिः समम .
मया प्रोक्तं स्तवं दिव्यं पद्मयोने सुशोभनम .. १८९..
यः पठेच्छृणुयाद्वापि श्रावयेद्वा द्विजोत्तमान .
प्रतिनाम्नि हिरण्यस्य दत्तस्य फलमाप्नुयात .. १९०..
अश्वमेधसहस्रेण फलं भवति तस्य वै .
घृताद्यैः स्नापयेद्रुद्रं स्थाल्या वै कलशैः शुभैः ..१९१..
नाम्नां सहस्रेणानेन श्रद्धया शिवमीश्वरम .
सोपि यघ्य़सहस्रस्य फलं लब्ध्वा सुरेश्वरैः .. १९२..
पूज्यो भवति रुद्रस्य प्रीतिर्भवति तस्य वै .
तथास्त्विति तथा प्राह पद्मयोनेर्जनार्दनम .. १९३..
जग्मतुः प्रणिपत्यैनं देवदेवं जगद्गुरुम .
तस्मान्नाम्नां सहस्रेण पूजयेदनघो द्विजाः .. १९४..
जपीन्नाम्नां सहस्रं च स याति परमां गतिम .. १९५..
.. इति श्रीलिङ्गमहापुराणे पूर्वभागे सहस्रनामभिः
पूजनाद्विष्णुचक्रलाभो नामाष्टनवतितमोध्यायः ..
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें